BC publikacje wieloformatowe

Publikacje wieloformatowe – dodawanie i usuwanie formatów w już istniejących publikacjach w Bibliotece Cyfrowej UWr, Muzeum Cyfrowym UWr oraz Repozytorium UWr

System dLibra od wersji 6 umożliwia prezentowanie obiektu z wykorzystaniem kilku różnych formatów. Pełna instrukcja dodawania, usuwania i zmian w obiektach wieloformatowych znajduje się w dokumentacji do 6. generacji systemu dLibra oraz 1. generacji systemu dMuseion.

Poniżej znajduje się instrukcja uwzględniająca przyjęte w BCUWr/RUWr formaty i założenia.

Używane formaty i założenia

Etykiety formatów używanych w BCUWr/RUWr to:

DjVu (zestaw plików DjVu) - format w którym nowe obiekty nie są już publikowane. Istniejące są utrzymywane w BC. Na ich podstawie został wygenerowany drugi format PDF

PDF (plik PDF) - obiekt cyfrowy przygotowany w formacie PDF

Bitmapa Bmp/jpg - jest to mechanizm umożliwiający podłączenie do BC plików graficznych w np. formacie jpg. Wówczas system dLibra sam generuje prezentację obrazów w formie galerii. W naszych warunkach wykorzystywany sporadycznie

HTML (Zoomify) - nie rozwijana forma prezentacji obrazów w wysokiej rozdzielczości. Jest to jedyny format, który w ramach retrokonwersji cyfrowej jest usuwany z BC UWr i zastępowany strumieniem IIP

Audio (plik audio) - publikacja zwierająca obiekt dźwiękowy

Video (plik audiowizualny) - publikacja zwierająca obiekt audiowizualny

EPUB (plik EPUB) - format książki elektronicznej

MOBI (plik MOBI) - format książki elektronicznej

IIP (publikacja linkująca) - standardowa forma prezentacji w BCUWr odnosząca się do wybranej przeglądarki (Seadragon, Mooviewer) oraz wybranego widoku w systemie prezentacyjnym

IIIF (publikacja linkująca) - publikacja zawierająca link do publikacji w pochodzącej ze zbiorów będących własnością UWr jak i z zewnętrznych zasobów cyfrowych

ISSUU (publikacja linkująca) - integruje w BC publikacje udostępniane w za pomocą zewnętrznej usługi ISUU

MIDAS (publikacja linkująca) - integruje w BC publikacje udostępniane w portalu Dziedzictwo Kulturowe

MuseScore (publikacja linkująca) - integruje w BC publikacje zawierające transkrypcje nutowe udostępniane w za pomocą zewnętrznej usługi MuseScore

Założenia:

1. Podstawowym formatem prezentacyjnym obiektów jest strumień IIP, dotyczy to zwłaszcza zbiorów specjalnych i zawierających grafikę.
2. Obiekty, których warunkiem prezentacji jest udostępnienie formy graficznej oraz rozpoznanej warstwy tekstowej, obecnie podstawowym formatem jest PDF. Jednak w tym obszarze będą następowały zmiany na rzecz udostępniania warstwy tekstowej skojarzonej ze strumieniem IIP.
3. Format DjVu jest utrzymywany i wspierany w BC dla publikacji wytworzonych do roku 2015 włącznie. Obecnie nie powstają nowe publikacje w formacie DjVu.
4. Obiekty, których opisy i publikacje powstały w ramach projektów Imago Silesiae Inferioris Online oraz Dziedzictwo Regionu i Europy posiadają format MIDAS, linkujący do prezentacji obiektów w portalu dziedzictwa kulturowego.
5. Dla obiektów z Oddziału Zbiorów Muzycznych, posiadających transkrypcje nutowe, stosuje się format MuseScore, kierujący do odpowiednich transkrypcji na platformie MuseScore
6. Filmy, prezentacje, wystawy etc. udostępniane są w formatach, w jakich zostały utworzone - audio, video.
7. Publikacje zamieszczone na platformie ISSUU posiadają link do bezpośredniej prezentacji.
8. Formaty EPUB i MOBI stosowane są jako efekty produkcji wydawniczej książki elektronicznej wykorzystywane najczęściej w sytuacjach, gdy autor bądź wydawca dostarczy wytworzoną i przygotowaną w tych formatach publikację.
9. Bitmapa – pliki graficzne w formatach stratnych np. JPG. Jest to ze standardowych narzędzi dLibry. Zasadniczo w BUWr to rozwiązanie nie jest stosowane (poza drobnymi pozasystemowymi wyjątkami).
10. IIIF – publikacja linkująca zawierająca link do publikacji w pochodzącej ze zbiorów będących własnością UWr jak i z zewnętrznych zasobów cyfrowych, której kanałem udostępniania jest tzw. link manifestu udostępnianego w standardzie IIIF Presentation API.
11. Format HTML, oznaczający najczęściej prezentację w postaci technologii Zoomify, zgodnie z przyjętym założeniem jest sukcesywnie usuwany i zastępowany innymi formatami.
12. Jeśli obiekt posiada wiele reprezentacji, dla wygody użytkowników wskazane jest zamieszczenie ich wszystkich, wybierając jako format domyślny najbardziej charakterystyczny. Wyświetla się on wtedy jako pierwszy, bezpośrednio pod miniaturą:

Skrócona instrukcja dodawania i usuwania formatów na przykładzie obiektu opublikowanego w formacie HTML

1. odnaleźć obiekt w systemie dLibra, zaznaczyć Nieopublikowane, wybrać Zatwierdź:

2. kliknąć prawym przyciskiem myszy na nazwie publikacji i wybrać Dodaj/zmień pliki formatów...

3. W nowym oknie wybrać Dodaj link zewn... a następnie wskazać format treści właściwy dla tego, który będzie dodany (w tym przypadku IIP):

4. przejść do IZZ, aby skopiować link do strumienia IIP z kopią cyfrową:

5. wrócić do dLibry i wkleić link w pole Link główny, poniżej wybrać Wyświetl w ramce i kliknąć Kopiuj link główny. Zatwierdzić przez OK.

6. zaznaczyć IIP jako domyślny format, przejść Dalej.

7. W następnym oknie rozpocząć przesyłanie plików przez kliknięcie Start, a po zakończeniu operacji wybrać Zakończ, aby zamknąć okno.

8. Wskutek wykonanych kroków 1-7 publikacja ma w tej chwili 2 formaty. Jeśli w kroku 6 nie wybrano formatu domyślnego, można go wybrać w sekcji Formaty:

9. Aby usunąć format HTML należy ponownie kliknąć prawym przyciskiem myszy na nazwie publikacji i wybrać Usuń formaty...

10. W nowym okienku zaznaczyć format do usunięcia i zatwierdzić OK:

11. W zależności od wielkości plików operacja może potrwać krócej lub dłużej. Po jej ukończeniu w Formatach będzie widoczny już tylko format IIP, o pomyślności procesu świadczy także zmiana w sekcji Informacje techniczne w polu Rozmiar plików. Na koniec należy zaznaczyć Opublikowane i zatwierdzić zmiany:

UWAGA: w instrukcji powyżej celem jest wymiana formatu HTML na IIP, dlatego po zakończeniu widoczny jest jeden format. Jeśli celem jest dodanie formatu do już istniejącego/istniejących po wykonaniu kroku 8 należy przejść od razu do 11 - opublikować obiekt i zatwierdzić zmiany. W takim przypadku efektem będzie publikacja posiadająca więcej niż jeden format, np.: