Strukturyzacja i korekta transkrypcji
Wszystkie niżej opisane funkcjonalności znajdują się na pasku narzędzi wyników transkrypcji (pozostałe funkcjonalności z tej grupy opisano tutaj), umieszczonym po lewej stronie wyników transkrypcji. Aby móc skorzystać z opcji nadających strukturę transkrybowanym tekstom, należy najpierw zaznaczyć u góry ekranu. Przed rozpoczęciem tworzenia struktury upewnij się, że pracujesz na odpowiedniej warstwie tekstowej.
Formatowanie tekstu
Pierwsza ikona na pasku narzędzi zawiera funkcjonalności umożliwiające podstawowe formatowanie tekstu transkrypcji: pogrubienie
, kursywę
, przekreślenie
oraz podkreślenie
. Opcje te można wykorzystać podczas edycji treści wiersza lub słowa, po zaznaczeniu fragmentu, który ma zostać sformatowany.
Oznaczanie struktury tekstu
Przyciski oznaczania struktury tekstu znajdują się pod zbiorczym przyciskiem . Oznaczenia mogą dotyczyć pojedynczego lub wielu wierszy. W tym celu należy zaznaczyć wybrany wiersz poprzez kliknięcie (lub wielu wierszy, przytrzymując klawisz SHIFT) i skorzystać z jednej z poniższych opcji. Po wyborze formatowania dla danego wiersza lub bloku wierszy, pojawi się nad nimi odpowiednie oznaczenie:
Możliwe jest również podstruktury w ramach istniejącego oznaczenia (np. lista będzie zawarta w akapicie). Każde kolejne oznaczenie w ramach takiej struktury będzie się odznaczało większym wcięciem.
Tytuł
TransLab umożliwia oznaczanie tytułów w sposób hierarchiczny, w trzech stopniach, analogicznie do znanych programów tekstowych. Po kliknięciu otworzy się lista, z której można wybrać oznaczenie tytułu danego stopnia dla jednego lub wielu zaznaczonych wierszy.
Lista
Aby oznaczyć fragment tekstu jako listę, należy zaznaczyć wszystkie wiersze, w których zawarte są jej elementy (przytrzymując klawisz SHIFT i wybierając zakres), kliknąć i wybrać opcję "Lista". W zależności od tego, jak szczegółowa ma być struktura, można również oznaczyć osobno każdy z elementów listy. Aby wskazać, który fragment tekstu stanowi element listy należy zaznaczyć wiersz, w którym jest zawarty (każdy element listy powinien być oznaczony osobnym obszarem transkrypcji, czyli być w osobnym wierszu), kliknąć
i wybrać opcję "element listy". Zostanie w ten sposób utworzona podstruktura w ramach całej listy.
Tabela
Podobnie jak w przypadku listy, należy najpierw wybrać zakres wszystkich wierszy z treścią tabeli i po kliknięciu i wybrać opcję "Tabela". W zależności od potrzeb, można również wykonać podstrukturę, oznaczając kolejno zakresy poszczególnych wierszy tabeli i komórek w tychże wierszach.
Przypis
Oznaczenie przypisu służy do wskazania treści danego przypisu (najczęściej u dołu strony). Analogicznie do pozostałych oznaczeń, należy wybrać wiersze zawierające treść przypisu i kliknąć .
Nagłówek, stopka i numer strony
Te trzy rodzaje oznaczeń znajdują się pod zbiorczą ikoną . Po kliknięciu otwiera się lista, z której należy wybrać jedną z opcji. Każdy z fragmentów, który ma otrzymać oznaczenie powinien znajdować się w osobnym obszarze transkrypcji, nawet jeżeli znajdują się obok siebie na stronie (np. gdy numer strony sąsiaduje z żywą paginą). Jeżeli nagłówek lub stopka składają się z więcej niż jednego wiersza, należy wybrać zakres (przytrzymując klawisz SHIFT) i kliknąć odpowiednie oznaczenie.
Ilustracja
Jeżeli w transkrybowanym dokumencie znajduje się ilustracja, należy objąć ją osobnym obszarem transkrypcji, a następnie kliknąć i wybrać opcję "Ilustracja". Fragment pliku graficznego zawarty w tym obszarze transkrypcji zostanie wyeksportowany jako obraz do plików hOCR, TEI, EPUB oraz MOBI. Aby nadać oznaczenie dla podpisu do ilustracji należy zaznaczyć zawierający go wiersz (lub wiersze) i po kliknięciu
wybrać opcję "podpis pod ilustracją".
Oznaczanie struktury tekstu w TEI
TransLab umożliwia również wykorzystywanie oznaczeń Text Encoding Initiative (TEI) w strukturze transkrybowanego tekstu. Ten sposób strukturyzacji jest najczęściej wykorzystywany przy transkrypcjach zbiorów rękopiśmiennych. opcje dostępne dla tej struktury znajdują się pod przyciskiem .
Oznaczenie akapitu
Aby wskazać, który fragment tekstu tworzy akapit należy zaznaczyć wiersze wchodzący w jego skład i wybrać . W ramach akapitu można tworzyć podstruktury z wykorzystaniem pozostałych znaczników.
Oznaczanie usuniętej partii tekstu
W przypadku usuniętych partii tekstu, np. skreślonych w rękopisie czy wykasowanych "XXXX" w maszynopisie, można skorzystać ze znacznika "del" . Dodawanie go dla całego wiersza działa analogicznie do pozostałych znaczników, natomiast w przypadku słów, należy najpierw rozwinąć wiersz, wybrać odpowiedni obszar słowa i wtedy kliknąć
.
Oznaczanie dopisanego tekstu
Gdy w tekście występują dopiski do treści głównej, można je oznaczyć przy pomocy znacznika "add" i opcji "Dopisany tekst". W razie potrzeby dokładniejszego określenia orientacji dopisku względem tekstu, dostępne są także opcje "Dopisany na górze", "Dopisany na dole" oraz "Dopisany na marginesie". Każdy z tych znaczników może zostać użyty dla całego wiersza lub pojedynczego słowa, tak jak w przypadku oznaczania usuniętej partii tekstu.
Oznaczanie poprawionej frazy
Jeżeli w tekście występuje przekreślenie zastąpione nowym tekstem, można skorzystać ze znacznika nadrzędnego "Subst" . W takim przypadku należy zaznaczyć wszystkie obszary wierszy lub słów, zawierające zarówno przekreślenie, jak i dopisaną poprawkę, oznaczyć je znacznikiem
, a następnie w ramach struktury podrzędnej oznaczyć przekreślenie
i dopisek
.
Oznaczanie nieczytelnych fragmentów
W przypadku fragmentów nieczytelnych (na przykład w wyniku zabrudzeń lub zniszczeń dokumentu źródłowego), można je oznaczyć przy pomocy . Znacznik ten jest dostępny tylko dla obszarów słów.
Indeksy
TransLab daje możliwość tworzenia trzech rodzajów indeksów dla transkrybowanych tekstów. W każdym przypadku należy dodać osobny znacznik dla każdego wystąpienia danego hasła. Można ich używać do oznaczania zarówno całych wierszy, jak i pojedynczych słów. Po dodaniu znacznika, po prawej stronie linii słowa i wiersza, w którym ono występuje, pojawi się odpowiednia ikonka . Wszystkie opcje znajdują się pod ikoną
.
Indeks miejsc
Aby oznaczyć wiersz lub słowo jako wystąpienie w indeksie miejsc, zaznacz odpowiedni obszar i kliknij . Pojawi się okno dialogowe, w którym należy wpisać nazwę miejsca w mianowniku. Ponadto możesz podać odnośnik do geolokalizacji (np. link do mapy z zaznaczonymi współrzędnymi). Po uzupełnieniu danych kliknij "Dodaj do indeksu miejsc". Przy oznaczeniu danego hasła po raz kolejny, po kliknięciu w pole "Nazwa miejsca" pojawi się lista haseł już występujących w twoim indeksie (wraz z liczbą dotychczasowych wystąpień podaną w nawiasie), z której możesz wybrać odpowiednią pozycję.
Indeks haseł
Aby oznaczyć wiersz lub słowo jako wystąpienie w indeksie haseł, zaznacz odpowiedni obszar i kliknij . Pojawi się okno dialogowe, w którym należy wpisać nazwę hasła w mianowniku. Ponadto możesz podać znaczenie tego hasła (np. definicję słownikową). Po uzupełnieniu danych kliknij "Dodaj do indeksu haseł". Przy oznaczeniu danego hasła po raz kolejny, po kliknięciu w pole "Nazwa hasła" pojawi się lista haseł już występujących w twoim indeksie (wraz z liczbą dotychczasowych wystąpień podaną w nawiasie), z której możesz wybrać odpowiednią pozycję.
Indeks osób
Aby oznaczyć wiersz lub słowo jako wystąpienie w indeksie osób, zaznacz odpowiedni obszar i kliknij . Pojawi się okno dialogowe, w którym należy wpisać nazwę osoby. Po uzupełnieniu danych kliknij "Dodaj do indeksu osób". Przy oznaczeniu danego hasła po raz kolejny, po kliknięciu w pole "Nazwa osoby" pojawi się lista haseł już występujących w twoim indeksie (wraz z liczbą dotychczasowych wystąpień podaną w nawiasie), z której możesz wybrać odpowiednią pozycję.
Przeglądanie indeksów
Aby sprawdzić listę wszystkich haseł w indeksach oraz ich wystąpienia w całym dokumencie, kliknij przycisk "Indeksy" w widoku szczegółów projektu.
W nowym oknie pojawią się informacje na temat indeksów. Przy każdym haśle znajduje się odnośnik do pliku, na którym ono występuje, wraz z liczbą wystąpień podaną w nawiasie. Wyniki możesz sortować alfabetycznie, wybrać wyniki dla konkretnej pierwszej litery lub strony.
Indeksy zostaną wyeksportowane do formatu ePUB w formie załącznika na końcu publikacji. Przy każdym haśle będzie dodane hiperłącze do miejsca wystąpienia w tekście.
Komentarze
Opcja dodawania komentarzy znajduje się pod przyciskiem (pozostałe funkcjonalności z tej grupy opisano tutaj i tutaj). Aby dodać komentarz do transkrybowanego wiersza należy kliknąć
, co wywoła okno dialogowe, w którym można wpisać treść wiadomości. Przy skomentowanym wierszu (po prawej stronie) pojawi się ikona
. Po kliknięciu na
wyświetli się okno dialogowe z treścią, autorem i czasem utworzenia komentarza oraz opcją dodania dodatkowej wiadomości.
Treści komentarzy nie będą wyeksportowane w wynikach transkrypcji.
Usuwanie oznaczeń formatowania
Aby usunąć oznaczenie wiersza, należy kliknąć na trzy kropki po prawej stronie danego oznaczenia i wybrać opcję "Usuń znacznik".
Aby usunąć oznaczenie słowa, należy najpierw rozwinąć wiersz. Po prawej stronie linii, w której znajduje się oznaczone słowo, wyświetla się ikonka nadanego oznaczenia (np. ). Po kliknięciu na nią, pojawi się opcja "usuń".